Από τη Μεγάλη Οθόνη στο Σανίδι

Τζένη Καρέζη, Κώστας Κακαβάς, Αλίκη Βουγιουκλάκη, φτου και τα φυλάς… και τα φιλάς…

Φιλώ, όπως αγαπώ και φυλώ, όπως φυλάγω… Αγαπώ και φυλάγω! Και πώς να φυλάξεις κάτι, αν δεν το αγαπάς, άλλωστε… Με περισσή αγάπη, λοιπόν, οι ερασιτέχνες ηθοποιοί της πρώτης ελληνικής θεατρικής ομάδας «…zur Sonne» (γερμανικά: …προς τον Ήλιο) στην Αυστρία, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, φρόντισαν αυτή τη φορά για τη διαφύλαξη του κλασικού ελληνικού κινηματογράφου,  μεταφέροντας λατρεμένες σκηνές… Από τη Μεγάλη Οθόνη στο Σανίδι! Η πιο διασκεδαστική πτυχή της κλασικής ελληνικής κουλτούρας ζωντάνεψε στην καρδιά της Βιέννης και χάρισε σε όλους μας άφθονο γέλιο, μαζί και δάκρια γλυκιάς νοσταλγίας…

«Γυρίσατεεε;» Νιώθω να βρίσκομαι ακόμη εκεί, μαγνητισμένη από τις ερμηνείες των ηθοποιών, που τόσο απλά ανακάλεσαν τις πιο αυθεντικές κι αθώες μνήμες κάποιου Σαββατόβραδου, που αχνοφαίνεται στο βάθος των καιρών, στο βάθος μιας πατρίδας: «Απόψε βλέπουμε ελληνική ταινία!» Μελωδίες και τραγούδια, χορός, νάζια και καμώματα που έχουν χαράξει ιστορία και χαραχτήκανε επίσης στις καρδιές, έδεσαν όλα μαζί χαρίζοντάς μας ένα πολυδιάστατο υπερθέαμα. Πώς θα ‘θελα για λίγο να νιώσω την αγωνία που φώτιζε τα πρόσωπα των μουσικών, καθώς ερμήνευαν κινηματογραφικό Χατζηδάκι… Τέλος, την ομάδα των πρέσβεων της ελληνικής κουλτούρας επί σκηνής συμπλήρωσαν φέτος αυστριακοί ερασιτέχνες χορευτές – μέλη του χορευτικού πολιτιστικού συλλόγου «Ο Βρακάς», στους οποίους όλοι χρωστάμε μια μεγάλη αγκαλιά!

Εμπνευστής του όλου εγχειρήματος και καλλιτεχνικός υπεύθυνος της παράστασης είναι ο Τρικαλινός ηθοποιός & σκηνοθέτης Θοδωρής Λιμήτσιος. Παρακάτω, μοιράζεται με προθυμία και ειλικρίνεια τις σκέψεις του για κάποια ερωτήματα που μας δημιουργήθηκαν παρακολουθώντας την παράσταση.

–          Γιατί όλη η παράσταση στα ελληνικά, αν και βρισκόμαστε στην αυστριακή πρωτεύουσα;

Και γιατί όχι;
Πρώτον, είμαστε μια ελληνική θεατρική ομάδα και, δεύτερον, δεν θα ήθελα ποτέ να ακούσω αυτές τις αριστουργηματικές ατάκες που είναι γραμμένες από… Σακελάριο -Τσιφόρο – Γιαλαμά – Πρετεντέρη και τόσους άλλους, μεταφρασμένες σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα εκτός από την ελληνική. Πώς μπορεί να μεταφράσει κανείς ατάκες όπως «μ’ άφ’σες έτς κι έρεψα», ή «με έριξες κατάχαμα σαν να ‘μανε σφουγκαρόπανο»; Πέρυσι, στην προσπάθεια μας να μεταφράσουμε Ρίτσο στα Γερμανικά, για τις ανάγκες της παράστασης, βρεθήκαμε μπροστά σε λέξεις οι οποίες σε καμία άλλη γλώσσα δεν θα είχαν την αξία που έχουν στα ελληνικά. Ενδεικτικά αναφέρω τις λέξεις «Ρωμιοσύνη» και «λιόγερμα». Οι παραδόσεις και η ιστορία του κάθε τόπου έχουν αξία μόνο όταν ακούγονται στη γλώσσα του κάθε τόπου. Και ας μην μείνουμε μόνο σε ελληνικά έργα. Πως μπορεί κανείς, για παράδειγμα, να μεταφράσει Σαίξπηρ; Όλα σίγουρα μπορούν να μεταφραστούν, αλλά τη μαγεία της γλώσσας του Σαίξπηρ τη βρίσκεις μόνο στο πρωτότυπο αγγλικό κείμενο.

–          Δεν βρίσκεται αρκετά μακριά ο κλασικός ελληνικός κινηματογράφος από την αισθητική και την κουλτούρα των Αυστριακών;

Φυσικά και είναι μακριά, αλλά θεωρώ ότι οι ίδιοι βρίσκονται πολύ κοντά στην Ελλάδα και θέλουν να γνωρίσουν, πέρα από τον ήλιο και τη θάλασσα, και κάτι άλλο ακόμα. Γιατί όχι και τον κλασικό ελληνικό κινηματογράφο, μέσα στον οποίο είναι κρυμμένα όλα τα ήθη και τα έθιμα αυτού του τόπου. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο μας τίμησαν με την παρουσία τους, για να έρθουν πιο κοντά σε αυτόν τον μαγικό τόπο. Η γλώσσα ήταν βέβαια ένα πρόβλημα γι’ αυτούς, αλλά η μουσική, τα τραγούδια και ο χορός τούς έκανε να ταξιδέψουν σε αυτόν τον άλλο μαγικό κόσμο της Ελλάδας, που δεν μπορούν να γνωρίσουν στην παραλία, κάτω από τον καυτό ήλιο.

–          Ποια είναι τα συναισθήματά σου και ποιες οι σκέψεις σου 3 χρόνια μετά το 1ο ξεκίνημα και μετά από 2 επιτυχημένες παραστάσεις;

Σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσα να πω ότι δεν είμαι ευτυχισμένος και ευχαριστημένος με όλα αυτά που έχουμε κάνει αυτά τα τρία χρόνια με αυτά τα παιδιά. Έχουνε διαθέσει πολύ από τον πολύτιμο χρόνο τους γι’ αυτό που λέγεται θέατρο, αλλά και για την αγάπη τους για την Ελλάδα, αφού και οι δυο παραστάσεις μας είχανε γεύση από Ελλάδα. Ίσως από εκεί να παίρνουμε δύναμη.  Και, ναι, θεωρώ ότι έχουνε καταφέρει πολλά, πολλά περισσότερα απ’ όσα περίμενα και το απέδειξαν και φέτος με αυτή την παράσταση.

–          Το επόμενο βήμα σας;

Δεν κατάλαβα την ερώτηση; Μάλλον την κατάλαβα αλλά είναι ίσως νωρίς για να ξέρω 100%. Σίγουρα δεν θα ξεφύγουμε από τα σύνορα της Ελλάδας, για κανέναν λόγο. Απλώς θα θέλαμε να κάνουμε κάτι που να φέρει στο θέατρο και τα παιδιά, αλλά που δεν θα είναι για κανένα λόγο αδιάφορο για τους μεγάλους. Αυτό είναι το στοίχημά μας για την επόμενη χρονιά και είναι πολύ μεγάλο. Ο καιρός θα δείξει αν θα τα καταφέρουμε…

Η ως τώρα πορεία δείχνει πως σίγουρα θα τα καταφέρετε! Το πρωτότυπο μιούζικαλ, που φιλοξενήθηκε στο Brett Theater, στο κέντρο της πόλης, κατάφερε να γεμίσει την αίθουσα και τις τρεις μέρες (14-16.05) των παραστάσεων. Το θεατρόφιλο κοινό, Αυστριακοί σε μεγάλο ποσοστό, που έσπευσε να τιμήσει τη διοργάνωση, επιβεβαίωσε με την παρουσία του την επιτυχία της παρθενικής παράστασης της προηγούμενης χρονιάς και έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» για την επόμενη!

Ερασιτέχναι: ερασταί της τέχνης οπωσδήποτε…